Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2013

Δον Παριώτης Ντε Λα Μάκα

Ο ιδρώτας συνεχίζει να τρέχει στα μικρά στενά, η ώρα δεν περνάει καθόλου κι όταν αποφασίζει να τρέξει θα γεμίσει με κρασί και σούμα. Η γλώσσα είναι μαζεμένη βαθιά μέσα, κι όταν βγει θα πει τις πιο χυδαίες λέξεις σε άπταιστα αγγλικά ή σπασμένα γερμανικά, μέχρι να τους κάνεις να γελάσουν μαζί σου, μέχρι να αγοράσουν ένα κομμάτι από το τομάρι σου aus echtem Leder.
Κανένας δεν θα σε αναζητήσει, όταν πνίγεσαι στην μέση του πελάγους καθώς θα διασχίζεις τα μπουγάζια, νομίζοντας ότι είναι ρυάκια της βροχής. Κανείς δεν θα σε κοιτάξει στα μάτια όταν μείνεις μόνος και μετρήσεις το ανάστημα σου, και βρεθείς ο πιο κοντός από όλους. Κανένας δεν θα βρει τα μέτρα σου για να σου φτιάξει την ζώνη σου, aber wir den Gürtel abschneiden können.



Βάζεις τη γνώριμη στολή σου, και μόλις τα γράψεις όλα στα παλιά τους παπούτσια made by us, βγαίνεις από το κάστρο κι επιτίθεσαι γυμνός κάτω από την φεγγαράδα της φθινοπωρινής ισημερίας. Επιτίθεσαι στα κύματα και τους ανεμόμυλους, στα όνειρα και στους μετεωρολόγους, στη σκιά σου και στις αναμνήσεις σου... Και αφού εξαφανιστείς στον ορίζοντα, ο αέρας θα αρχίσει να λυσσομανά και το κάστρο σου θα μείνει απόρθητο, κι ας μην είσαι εκεί πια να το φυλάς...

Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013

Άνθρακες, αϋπνίες κι άφθονο κρασί

Στον αστερισμό ενός σκισμένου πειρατικού χάρτη. Πόσο θα το ήθελες να ήσουν εσύ ο πειρατής που έκρυψες κάτω από τον φοίνικα το κουρσεμένο χρυσάφι της ισπανικής αρμάδας. Μα τούτη την φορά έχασες τον προσανατολισμό σου και βγήκες σε άγνωστα νερά, σε ξερονήσια τόσο γνώριμα που δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τα βράχια από δέρμα σου....


Αναζητήσεις άνευ περιεχομένου, λόγια χωρίς σώματα και χαζές απαντήσεις περικυκλώνουν τις σκέψεις και τυλίγονται σαν φίδια γύρω από την πεζή καθημερινότητα σου. Ποιοι πειρατές και ποιες γαλέρες; Ερωτήσεις που δεν γίνονται, και απαντήσεις με νόημα εντελώς εκτός θέματος όμως. Με ανοιγμένα τα άρμενα πορευόμαι σε τρελά μποφόρ για να ξεσκίσουμε κάθε λογική, για να χαθώ μέσα στην παραίσθηση της στιγμής. Άσε την σελήνη να γεμίσει και πάλι, μην βάζεις ερωτήματα για τα οποία δεν θέλεις να μάθεις την αλήθεια.... Ας ξεκινήσουμε όμως με την γυμνή αλήθεια, αυτή που σε ξαπλώνει στην παραλία και σου καίει το κορμί. Το παράλογο βγάζει το κουπί, και τραβάει με ζόρι μέσα στα κύματα του χρόνου.
Κι ύστερα καθώς σουρουπώνει, το μελτέμι χαμηλώνει και η θάλασσα γαληνεύει. Μου θυμίζει καλοκαίρια από τα παλιά. Και τούτη η βραδιά έχει μια γλυκιά δροσιά, αλλά όλη η γλύκα έχει εξαντληθεί στην θάλασσα. Το χρώμα γίνεται ασημένιο, κι εγώ παραδίνομαι σε ατελειώτες ονειροπολήσεις. Ο αέρας τελικά παραδίνεται στα χέρια σου, και μαζεύω τα κύματα για να μπορέσω να πνιγώ με την ησυχία μου. Σε κάποιο νησί κρύβεται ο θησαυρός, σε κάποιο άλλο νησί γίνεται κάρβουνα, σε κάποιο νησί παραδέρνουν οι πόθοι μας... παντού όμως μας περιτριγυρίζει θάλασσα.

Πέμπτη 23 Μαΐου 2013

ΑΡΚΟΙ - ΤΗΛΟΣ (Β' Μέρος)

ΛΕΡΟΣ - ΤΕΛΕΝΔΟΣ (3η Μέρα -13 ν.μ.)
Ο ήλιος ανεβαίνει θολός μέσα από τα βάθη της Ανατολίας και μας κλείνει το μάτι πονηρά. Με ελάχιστο αέρα πλέον, συνεχίσουμε την ρότα μας αφήνοντας την έρημη και βραχώδη πλευρά της Λέρου και κατεβαίνουμε προς το Νότιο κάβο της. Το επιβλητικό σχήμα της Καλύμνου ήδη φαίνεται μπροστά μας, αλλά η ανατολική πλευρά που αντικριζούμε είναι κι αυτή που δεν θα προσεγγίσουμε. Ο δικός μας στόχος είναι η δυτική πλευρά, προς το νησί της Τελένδου.


Με σταθερό ρυθμό φτάνουμε στο νότιο άκρο της Λέρου, σε ένα στενό πορθμό όπου σχεδόν τα δύο νησιά ενώνονται. Μόνο κάτι μικρές νησίδες, σαν πέτρες τοποθετημένες σε ρυάκι για να περνάνε οι κύκλωπες χωρίς να βρέχουν τα πόδια τους, αποτελούν το διαχωριστικό όριο των νησιών. Ο στενός πορθμός έχει αρκετή μεγάλη κίνηση: ιστιοπλοϊκά, ταχύπλοα, σκάφος του λιμενικού... Αισθάνομαι ότι περιμένω πεζός σε λεωφόρο και περιμένω για να την κόψω απέναντι με την πρώτη ευκαιρία.
Με τέτοια ανάλαφτη διάθεση με υποδέχεται το ακρωτήρι Τέλος της Καλύμνου, βράχινο και απρόσιτο. Κι ενω ο άνεμος έχει κοπάσει εντελώς, ξεκινάει από αυτό το σημείο μια φουσκοθαλασσιά όπου το αντιμάμαλο μπερδεύεται με το βουβό κύμα. Το τσιπουράκι χοροπηδάει εύθυμα σαν φελλός σε ορμητικό ρεύμα, ενώ οι γκρεμοί πάνω από το κεφάλι μας προσφέρουν μια μαγική αίσθηση, καθώς κι άφθονη σκιά. Ανοιγόμαστε όμως προς Τέλενδο, και περνάμε ανοιχτά από το Εμπορειό και την νήσο Καλαβρό, για να φτάσουμε μεσημέρι πλέον στην Τέλενδο, όπου η αφόρητη ζέστη έχει κάνει ήδη την εμφάνιση της.


Γρήγορα καταφεύγουμε στις σκιές των δέντρων, και αρχίζουμε την πεζοπορική εξερεύνηση της μικρής νησίδας, η οποία είναι στην ουσία είναι ένα μικρό τουριστικό χωριό που περιμένει πως και πως τους επισκέπτες από την απέναντι πλευρά. Κι όντως μόλις φτάνουν οι πρώτοι τουρίστες από τις Μυρτιές, το μέρος ζωντανεύει, τα τραπεζάκια γεμίζουν, οι ξαπλώστρες ακόμη και στους πιο μικρούς κόλπους γεμίζουν κορμιά. Αν και τούτη η φασαρία είναι προσωρινή, αποφασίζουμε να αναχωρήσουμε για διανυκτέρευση σε παραλία απέναντι στην Κάλυμνο. Αλλά πρώτη φορά η επιλογή από φωτογραφίες και χάρτες θα μας απαγοητεύσει, και αναγκαστικά επιστρέφουμε σούρουπο στην Τέλενδο στην δυτική παραλία. Το ηλιοβάσιλεμα μας αποζημιώνει για το μπρος πίσω, καθώς μόνο λογοτεχνικές πινελιές μπορούν να περιγράψουν το τοπίο με τους απόκοσμους βράχους και το ανοιχτό πέλαγος.


ΤΕΛΕΝΔΟΣ - ΚΩΣ (4η Μέρα - 18 ν.μ.)
Αναμένοντας πλέον κύμα καύσωνα, το ξύπνημα γίνεται αξημέρωτα. Εκείνο τον καιρό δεν μπορούσες να κάνεις μια πολιτική επιστράτευση του ανέμου, που μπήκε σε ξαφνική απεργία και δημιούργησε τόσα προβλήματα. Μας διακατέχει τόση βιασύνη, που δεν τρώμε ούτε πρωινό, κάτι που θα αποτελέσει πηγή γκρίνιας για κάποιους. Οι πρώτες κουπιές είναι στο σκοτάδι, και την χαραυγή την πετυχαίνουμε στο νησάκι της Αγίας Κυριακής, ακόμα η σκιά του απόκρημνου νησιού μας ρίχνει μια ευεγερτική σκιά. Περνάμε από τον κάβο Τράχηλο, και βάζουμε γραμμή για την βραχονησίδα Νερά. Μόλις ανοιχτούμε λίγο στο πέλαγος αντικρυστά από το μοναστήρι της Αικατερίνης, ο ήλιος αρχίζει να δείχνει τις διαθέσεις του. Στα μικρά αυτά βραχάκια της νησίδας αυτής κάνουμε μια στάση.


Μπροστά μας απλώνεται το μεγαλύτερο εκτεθειμένο πέρασμα της διαδρομής μας, από δώ τώρα η απέναντι ακτή της Κω, απέχει 9 ναυτικά μίλια, πορεία σε ανοιχτή θάλασσα χωρίς ίχνος βράχου. Με βοριά και κύματα από το Καρπάθιο σίγουρα θα αποτελούσε μια πρόκληση, αλλά σίγουρα θα γινόταν και πολύ γρηγορότερα. Τώρα όμως αποτελεί μια μεγάλη λίμνη χωρίς τέλος κι ένα ήλιο να μας τσουρουφλίζει σε κάθε κουπιά. Μόνη παρηγοριά ένα κοπάδι δελφίνια στο βάθος και τα μοναχικά τραγούδια του βαρκάρη...
Το πέρασμα φαίνεται ατελείωτο, αλλά κάποια στιγμή αντικρίζουμε τις ανεμογενήτριες στο δυτικό κομμάτι της Κώ, και η στεριά πλησιάζει συνέχεια καθώς το λιοπύρι κλιμακώνεται. Διακρίνουμε τον Λιμινιώνα, αλλά η πορεία είναι το δυτικότερο άκρο, δηλαδή το ακρωτήρι Δρέπανο και λίγο πιο κάτω οι έρημες και σχετικά απρόσιτες παραλίες. Μάλλον όταν ο βοριάς φουσκώνει το τοπίο θα γίνετα αφιλόξενο για τους άκακους τουρίστες.



Έπειτα από πολύωρη πορεία στην θάλασσα και ποτάμια ιδρώτα, το τοπίο μας αποζημιώνει με μια όμορφη άσπρη άμμο κι ένα άνυδρο τοπίο. Αφήνουμε τα καγιάκ στην ακτή και εφορμούμε στο νερό για δροσιά επιτέλους.

ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΩ (5η Μέρα - 6 ν.μ.)
Την επόμενη μέρα έχουμε αποφασίσει να ξεκουραστούμε, και να ανεφοδιαστούμε από το χωριό του Κεφάλου. Τελικά αποδεικνύεται ότι το χωριό απέχει παραπάνω απ’ όσο φανταζόμαστε και η εικόνα του μας απαγοητεύει. Γρήγορα στην παραλία, και απογευματινή αναχώρηση, προς τον όρμο Χιλανδρίου (παραλία κάβο Παραντίσο) και κατάληξη στον όρμο Μοσχαλίου.
Η διαδρομή παράλληλα με την δύση του ηλίου μοιάζει μαγική αν και σε απόσταση είναι ελάχιστη. Το τοπίο φαίνεται σμιλεμένο από τους ανέμους και τα κύματα, καθώς βλέπουμε μικρές σπηλιές, ακτόλιθους και ηφαιστειακά πετρώματα. Ο μύθος θέλει τον Ποσειδώνα να κόβει ένα κομμάτι της Κω και να καταπλακώνει με αυτό τον γίγαντα Πολυβώτη , του οποίου το στόμαβγάζει ακόμα ατμούς, γεννώντας έτσι τη Νίσυρο με το ηφαίστειο της... Μάλλον κόβοντας αυτό κομμάτι, προκάλεσε τούτες τις γεωλογικές πληγές στο νησί.
Διανυκτέρευση στην παραλία Λακιά, με τον Κρίκελο από πάνω μας να μαζεύει φθινοπωρινά και πυκνά σύννεφα. Αναρωτιόμαστε γιατί δεν σχεδιάσαμε να έχουμε παραπάνω χρόνο και γι’ αυτό το μέρος. Όμως, πότε ο χρόνος είναι αρκετός; Πότε πάνε όλα σύμφωνα με το σχέδιο; Απολογισμός διαδρομής, καθώς πλησιάζει στο τέλος, σκέψεις για παραλλαγές, για δυσκολίες με άλλο καιρό... Στεκόμαστε δίπλα στην φωτιά και νοιώθουμε την υγρασία να τρυπά τα κόκαλα. Μια νύχτα που αποτυπώνεται στην υγρή άμμο, και στους ανεξερεύνητους νευρώνες της μνήμης.



ΚΩΣ - ΓΥΑΛΙ - ΝΙΣΥΡΟΣ (6η Μέρα - 14 ν.μ.)
Πραγματικά, το επόμενο ξημέρωμα θα γίνει μέσα σε υγρή άχλη, με ελάχιστη οράτοτητα. Κι ενώ το Γυαλί απέχει περίπου 6 ναυτικά μίλια, βλέπουμε μόλις να αχνοφαίνεται ο όγκος του μεταξύ αλήθειας και μύθου. Φυσικά, όσο το πλησιάζουμε παίρνει σχήμα και μορφή. Εδώ, βρίσκεται το ορυχείο ελαφρόπετρας και περλίτη, αλλά εμείς προτιμούμε να απομακρυνθούμε από τις εγκαταστάσεις εξόρυξης και φόρτωσης, σε μια απόμερη ακτή στη νοτιοδυτική πλευρά. Στάση για βουτιά και για να περιμένουμε το πλοίο Διαγόρα, και το καταμαράν να περάσει για να μην έχουμε το άγχος της συνάντησης εν πλω.Με δυο «κουπιές» αμέσως μετά φτάνουμε στους Πάλλους, όπου παρκάρουμε τα καγιάκ. Στη Νίσυρο θα ξεκινήσουν οι διακοπές και ο πολιτισμός.



Νίσυρος - Τήλος (7η Μέρα - 18 ν.μ.)
Μετά το ανοιχτό πέρασμα για Τήλο είναι άλλα 7 ναυτικά μίλια, και θα πραγματοποιηθεί μόνο από το διπλό καγιάκ, μέσα σε συνθήκες ζέστης και βουβού κύματος. Ο Γαίδαρος, η μικρή βραχονησίδα στην βορινή πλευρά της Τήλου και λίγο πιο πέρα ένα άγριο τοπίο υποδέχεται το καγιάκ. Και πιο μερικά μίλια ακόμη βρίσκεται η μεγάλη παραλία, Έριστος, εκεί όπου το τσιπουράκι θα φτάσει πακέτο σε τσάντα.
Κι ενώ το σχέδιο προέβλεπε και πιθανότητα συνέχειας προς Χάλκη και Ρόδο, λόγω καύσωνα και έλλειψης χρόνου εγκαταλείφτηκε. Καλό είναι να αφήνεις ατελείωτες διαδρομές, ώστε να επανέρχεσαι συνέχεια...


Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

ΑΡΚΟΙ - ΤΗΛΟΣ (Α' Μέρος)

Την Άνοιξη αρχίζει το όνειρο της θάλασσας να μας ακουμπάει και ο χάρτης να γεμίζει πιθανές διαδρομές. Πολλές από αυτές ίσως να μην γίνουν ποτέ, άλλοτε τις εξετάζουμε ως πρόσκληση κι άλλοτε ως τρέλλα. Ενίοτε όμως δίνουν την έμπνευση για να φτιάξουν πραγματικές και το ταξίδι να γίνει με τα δικά χέρια και κουπιά. Με αφορμή το τηλεφώνημα SOS εξ Αμερικής και την εμπλοκή Μεξικάνων και Ελλήνων στην διάσωση των «ναυαγών» , ταξιδεύω πίσω στο χρόνο και γυρίζω σε καγιακοδιαδρομή περασμένου καλοκαιριού.



ΑΡΚΟΙ-ΛΕΙΨΟΙ (1η Μέρα-8 ν.μ.)
Αν και η αρχή θα γινόταν από Πάτμο, λόγω δρομολογίων και οικογενειακών υποχρεώσεων αποφασίζουμε να μεταβούμε στην Σάμο. Το Βαθύ με αποχαιρετάει με την καλύτερη διάθεση, αν και ο καιρός φαίνεται ότι θέλει να μας κρατήσει ακόμη λίγο. Αναχωρούμε για την άγονη γραμμή με το τοπικό πλοίο από τα νότια του νησιού, το Πυθαγόρειο. Ο αέρας δείχνει ήδη τα δόντια του, και το Νήσος Κάλυμνος δένει με μεγάλη προσπάθεια στο λιμάνι. Μπαίνουμε αρκετά βιαστικά και το ταξίδι προς τους Αρκιούς μας προϊδέαζει γι' αυτό που μας περιμένει. Αγναντεύουμε την αγριεμένη θάλασσα, και μου φαίνεται απίστευτο ότι την επόμενη μέρα θα βρίσκομαι μέσα σε αυτήν την αναμπουμπούλα.
Απόγευμα φτάνουμε στο μικρό νησί και καταφεύγουμε σε μια μικρή παραλία  δίπλα στο λιμάνι, όπου μαζεύουμε τα συμπράγκαλα και στήνουμε τα πτυσσόμενα "γιοτ" μας. Κάνουμε μια βόλτα στον σχεδόν έρημο οικισμό του νησιού, που απλά προετοιμάζεται για το θερινό κύμα τουρισμού και απολαμβάνουμε την ηρεμία του τοπίου, η οποία σπάει από τις απότομες κατεβασιές του βοριά. Η κουβέντα μας περιστρέφεται γύρω από τον καιρό, καθώς γνωρίζουμε από προγνώσεις ότι η αυριανή μέρα θα είναι η χειρότερη του ταξιδιού. Τι θα συναντήσουμε εδώ κάτω άραγε;


Με αγριοβοριά κοιμόμαστε, και με τον αγριοβοριά ξυπνάμε. Αν και ο όρμος των Αρκιών μας προστατεύει από την μάνητα του Ποσειδώνα, οι σημαίες και τα δέντρα μας δίνουν προειδοποιητικά σήματα. Φορτώνουμε πράγματα, καλή διάθεση και περιπετειώδες συναίσθημα, κι ετοιμαζόμαστε για την πρώτη μας διαδρομή. Την πιο εύκολη όσον αφορά την απόσταση, αλλά την πιο επικίνδυνη όσον αφορά τις καιρικές συνθήκες, γεμάτο εφτάρι με απρόβλεπτες και θυελλώδεις ριπές ανέμου κατά τόπους.
Μόλις προβάλαμε από τον απάνεμο όρμο ο καιρός κατεβαίνει σαν ορμητικό ρεύμα προς Λειψούς, ενώ η ένταση του ανέμου μου αγριεύει την ψυχή. Το διπλό καγιάκ ξεμακραίνει αμέσως με την βοήθεια του τιμονιού, ενώ το μονό αργοπορεί καθώς προσπαθώ να το τιθασεύσω στα γυρίσματα του ανέμου. Αφήνουμε ταχύτατα το Μαραθονήσι πίσω μας και για λίγο μας βοηθάει η σκιά του, αλλά σύντομα τα κύματα που κατεβαίνουν από Πάτμο έρχονται σαν κοιλάδες και βουνά. Είναι ωραία ώρα να σκέφτεσαι την Φυσική τέτοιες ώρες και να αναλύεις το ύψος κύματος και το μέγιστο πλάτος τους, να αναλύεις τις τρικυμίες σε σειρές Fourier καθώς ανεβοκατεβαίνεις με μια βάρκα που τρίζει συνέχεια από τα χτυπήματα. Σου μένει η απορία, «λες να κοπεί στα δύο με το επόμενο χοντρό»;
Αν και οι συνθήκες είναι αρκετά άγριες, το τοπίο μας διευκολύνει την ψυχολογία, καθώς διασχίζουμε συνεχώς βραχονησίδες και έχουμε μια σχετική αίσθηση ασφαλείας. Αν και η διάθλαση των κυμάτων στα στενά περάσματα κάνει λίγο πιο περίεργες τις συνθήκες ενίοτε. Όντως, μόλις αφήσουμε το έρημο νησί της Αρεφούσας, πέφτουμε σε μια απύθμενη χοάνη. Το ρεύμα που μας σπρώχνει τόση ώρα συναντά τον καιρό από τα Βορειοανατολικά των Αρκιών, ενώ μπλέκεται και το βουβό από την μεριά της Πάτμου, που οι φήμες θέλουν να συνδέεται με το Ικάριο. Το διπλό καγιάκ χάνεται στον ορίζοντα μου και στα κύματα. Το τοπίο αγριεύει κι όλες οι αισθήσεις οξύνουν, η πίεση ανεβαίνει, οι μυες τσιτώνουν και οι σκέψεις ανακατεύονται. Τώρα πρέπει να γίνει της Αμοργού, και όχι του Κόρακα...


Τέτοιες στιγμές η φούστα (προστατευτικό κάλυμμα) αποδεικνύεται σωτήρια. Λίγα μίλια πρέπει να διασχίσω πριν να φτάσω στον βορινό κάβου της Λέρου, που οριοθετεί τον κόλπο του Μοσχάτου, όπου και αναμένω να βρώ λίγη ηρεμία. Πραγματικά, με υπομονή και κόπο τον καβαντζάρω, κι αμέσως εξαφανίζεται το σπαστήρι και έχω να παίξω μόνο με τα βουβά κύματα της Πάτμου. Αφού αδειάσω λίγους "κουβάδες" νερό, συνεχίζω στο βραχώδες τοπίο και πιο πέρα το ακρωτήρι του Αρμενιστή. Ενώ τώρα το νησί των Λειψών απανεμίζει εντελώς το θαλάσσιο ρεύμα, το ανάγλυφο του στέλνει δαιμονισμένες ριπές και μας διώχνει μακρυά από κάθε στεριά. Αντικρύζω το διπλό καγιακ να εξαφανίζεται σε τρελές σπηλιάδες ανέμου, σαν μικρούς σίφουνες και τα παιδιά να κρατάνε με το ζόρι το κουπί, σε λίγο θα το νοιώσω κι εγώ από κοντά...
Το σχέδιο είναι να φτάσουμε στο λιμάνι των Λειψών για ανεφοδιασμό και τυρόπιτα, ενώ για τον ύπνο έχουμε μια παραλία λίγο πιο έρημη κι απόμακρη από την χώρα. Όμως, όταν στο σχέδιο εμπλέκεται τυρόπιτα (βλέπε Κουφονήσια), κρύβεται πάντα κάποιου είδους ανατροπή. Μόλις φτάνουμε στην τελική ευθεία του όρμου κι έχουμε απέναντι μας το λιμάνι, το μονό συνεχίζει με μεγάλη ταλαιπωρία, ενώ με το διπλό η συνέχεια μοιάζει αδύνατη, οπότε αποφασίζεται άτακτη υποχώρηση. Ακόμα και η μανούβρα για επιστροφή με το διπλό γίνεται ολόκληρη ιστορία, όταν μια ομοβροντία ριπών τους ρίχνει προς στιγμήν στα βράχια. Σε μια κρίση μεγάλων νεύρων ο αδερφός μου σκέφτηκε να τραβήξει με το διπλό απευθείας για τον επόμενο προορισμό, την Λέρο. Τελικώς, με μεγάλο κόπο καταφέραμε να βγούμε στην παραλία διανυκτέρευσης, παραλία της Κοίμησης. Ευτυχώς, η τοποθεσία μας αποζημίωσε και γρήγορα ξεχάσαμε την αναγκαστική μας αλλαγή ρότας.


Κι αφού δέσαμε τους γαϊδάρους μας, κινήσαμε με τα πόδια για την χώρα, όπου βρήκαμε και τον περιβόητο φούρνο, κάνοντας και μια όμορφη περιπατική βόλτα του νησιού. Ίσως και να καταφεράμε να σπάσουμε την κατάρα της τυρόπιτας. Μεσημέρι είμαστε ξανά στην παραλία για ξεκούραση, και απόγευμα ακολουθούμε το μικρό λιθόστρωτο μονοπάτι που ακολουθεί την βραχώδη ακτή και οδηγεί σε μικρό ξωκλήσσι. Για να δω ηλιοβασίλεμα σκαρφαλώνω από κατσικομονόπατο και φτάνω στο κόψιμο της ράχης. Τα χρώματα είναι μαγικά και η θάλασσα συνεχίζει να βάζει πιτσιλωτές πινελιές με τους αφρισμένους όγκους της, καθώς ο ήλιος κρύβεται πίσω από τον όγκο της Πάτμου. Ο καιρός φαίνεται να έχει μια μικρή ύφεση, αλλά τα κύματα σκάνε με μανία στα απέναντι ξερονήσια.
Η απόφαση αναχώρησης περνάει μέσα από σαράντα κύματα και αφήνεται για το πρωινό αγιάζι. Έχω αποφασίσει να μην αναχωρήσω, αν ο καιρός παραμείνει ο ίδιος, ενώ αν υπάρχει μια μικρή ύφεση (όπως και είναι το αναμενόμενο) να το τολμήσω. Το βράδυ έρχεται μαζί με την φωτιά για την ανασυγκρότηση της μνήμης και σύνδεσης με ιστορίες του χειμώνα, αν και η κούραση όλης της μέρας είναι μεγάλη. Μια σπονδή στον Αίολο, να σφίξει λίγο το ασκί του, να δώσει τόση ώθηση όση χρειάζεται για να περάσουμε απέναντι στην Λέρο. Δεν κρύβω ότι εκείνες τις ώρες ήμουνα γεμάτος αμφιβολίες για το πέρασμα. Ένας ύπνος γεμάτος βρεγμένα όνειρα με τα αστέρια να κινούνται ατάραχα, ακλόνητα από τις αφιλόξενες σπηλιάδες που ρημάζαν τις σκηνές μας.

ΛΕΙΨΟΙ-ΛΕΡΟΣ (2η Μερα - 12ν.μ.)
Ο αδερφός μου ξυπνάει αξημέρωτα, αλλά δεν σηκώνει ακόμα το κουπί. Περιμένει λίγο και μόλις διακρίνει την ελάχιστη ύφεση μας ξεσηκώνει. Η ερώτηση είναι ρητορική προς εμένα: «Τι λες, πάμε;» Με ένα σάλιωμα του δακτύλου δίνω μια επιστημονική έγκριση και κουνάω το κεφάλι μου συγκαταβατικά. Χαράματα πλέον, και είναι ώρα να δοκιμάσουμε και πάλι τα νευρα μας. Κοιτάζω τους χάρτες για άλλη μια φορά, αναλύω τα δεδομένα και ορμηνεύω: "κι αέρας στα πανιά μας"...
Ο αδερφός μου θέλει να το κόψει κατευθείαν προς τον ΒΑ κάβο της Λέρου, ενώ εγώ θέλω να μπω στην σκιά του Μακρονησιού και των άλλων μικρών νησίδων χωριάτικης σαλάτας (Πιάτο, Κάπαρη, Ψώμος, Πιλάφι), να ζυγίσω τον καιρό και μετά να τραβήξω για απέναντι. Αν και ο καθένας τραβάει την ρότα του, διατηρούμε μια σχετική οπτική επαφή, όσο μας επιτρέπουν οι τραμπάλες των κυμάτων. Ίσια μπροστά για τα νησιά, χαιρετώ τα πουλιά και βλέπω τον ήλιο να ανατέλει πιο χαρούμενος. Αν και η ένταση του ανέμου είναι μικρότερη, εξαλουθεί να παραμένει ισχυρός. Μόλις απομακρυνθώ κι από το Μακρονήσι και τις άλλες νησίδες, η θάλασσα φαίνεται να χορεύει το γνώριμο ρυθμό της. Σήμερα όμως ο καιρός είναι πιο στρωτός και το ύψος κυμάτων υπολογίσμο, χωρίς να δημιουργεί έντονες ανησυχίες, αν και το ανοιχτό πέρασμα είναι περίπου απόστασης 5 ναυτικών μιλίων (ν.μ.).


Τελικά, ο καιρός αποδεικνύεται ιδανικός γι’ αυτό το πέρασμα καθώς μας σπρώχνει προς την Λέρο αθόρυβα. Ξαφνικά, ακούω σφυρίγματα και βλέπω τον αδερφό μου να προσπαθεί να επικοινωνήσει με σινιάλα, σηκώνοντας το κουπί του ψηλά. Ανταποκρίνομαι και κάνω το ίδιο για να με δει. Γρήγορα καταλαβαίνω ότι κάτι άλλο τον ανησυχεί, ένα πλοίο του πολεμικού ναυτικού που κόβει τον δίαυλο Λέρου Λειψών κάθετα και βρίσκεται πάνω στην νοητή μας πορεία. Πιθανόν είμαστε αόρατοι από τον καπετάνιο, φαινομενικά κινείται προς το μέρος μας. Παρατηρούμε ακίνητοι την πορεία του, και αφού διαπιστώσουμε ότι κάνει μικρή διόρθωση, το κοιτάζουμε να περνάει λίγα μέτρα μπροστά μας. Καμιά φορά, ο κίνδυνος έρχεται από εκεί πουδεν τον περιμένεις. Τα πλοία και τα ταχύπλοα είναι πάντα στο νου μας, αλλά τα λόγια της ξηράς δεν γεννούν την ίδια αδρεναλίνη στην θάλασσα.
Η κατεύθυνση μου αρχικά προς το νησάκι του Αρχαγγέλου, στα βόρεια της Λέρου, και ύστερα αρκετά ανοιχτά κόβω προς το ξερονήσι της Τρυπητής. (Αν δεν υπήρχε κάπου μια Τρυπητή, θα ανησυχούσα). Αφήνουμε τους βόρειους όρμους του νησιού, περνάμε πάνω από το Στρογγυλό και κινούμαι για το ακρωτήρι Πάνω Ζύμη. Η θάλασσα λυσσομανάει και από την Τρυπητή μέχρι τον κάβο ο καιρός θα έρχεται πλάγια και θα παλατζάρει συνέχεια το καγιάκ. Μια άγρια ομορφιά μας υποβάλλει με το γυμνό τοπίο της Λέρου σε συνδυασμό με τους αφρούς από τις μάχες των κυμάτων. Μόλις όμως περνάμε τον κάβο της Πάνω Ζύμης, το τοπίο αλλάζει για άλλη μια φορά, η θάλασσα ημερεύει ενώ εμφανίζονται και οικισμοί στον όρμο του Άλιντα, και στο βάθος η Αγία Μαρίνα, ο προορισμός της σημερινής ημέρας. Θα περάσουμε και τον κάβο της Άσπρης Πούντας και θα στεριώσουμε στον όρμο Παντέλι. Λίγο πιο πέρα από τον Βρωμόλιθο, θα αγκυροβολήσουμε και να στεγνώσουμε τα σώματα μας. Όχι ακριβώς έρημη τοποθεσία, αλλά ικανοποιητική για μια διανυκτέρευση ανάγκης.


Ξεκούραση στην παραλία και απογευματινή βόλτα στο χωριό της Αγιά Μαρίνας. Επιτέλους ανεφοδιασμός ταβέρνας, με μια καταπληκτική θέα στον όρμο και νόστιμους μεζέδες. Πίνουμε στην υγειά του Αιγαίου και στην συνέχεια της όμορφης πορείας που χάραξε ο αδερφός μου. Από εδώ και πέρα όλα θα γίνουν πιο εύκολα, καθώς η πρόγνωση μιλάει για πτώση των ανέμων και κύμα ζέστης. Εύκολα είπα; Έτσι νόμιζα, αλλά η απόλυτη νηνεμία σε συνδυασμό καύσωνα δεν αποτελούν ιδανικές συνθήκες για κουπί. Ακόμα έχουμε μίλια μπροστά μας...

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

Νυχτερινή Απόσταξη

"Πες μας ακόμα μια ιστορία, γράψε κάτι για σένα, πες μας τι νοιώθεις"... Εδώ τελειώνουνε τα ψέματα και αρχίζουν οι αλήθειες. Δηλαδή φοβάμαι να γράψω για όλα αυτά που με ακολουθούν, για όλες τις φωνές που αντιλαλούν μέσα στο σώμα μου. Προτιμώ να διηγούμαι παραμύθια, να κατασκευάζω δράκους και πρίγκηπες, βατράχους και μάγισσες. Ξάφνου, παίρνω το μελανοδοχείο το γεμίζω με μπρούσκο κρασί, το ανακατεύω με καυτά δάκρυα, και συνεχίζω το γράψιμο με άδειο μπουκάλι. 
Οι ιστορίες που θα θέλατε να αφηγηθω είναι βαρετές και χωρίς ενδιαφέρον. Μιλάνε για τη ζωή μου, τους πόνους και τις χαρές μου, όπως αυτές που νοιώθει κάθε άνθρωπος, ίσως με ένα γέλιο παραπάνω ή ένα δάκρυ λιγότερο. Αποκτούν δική τους ζωή όταν μπορέσω να τις αποστάξω, να τις κάνω μούστο, να τις αφήσω να βράσουν, να ωριμάσουν σε αδιόρατες εικόνες και σε ένα κελάηδημα λέξεων. Τέτοιες έχω πολλές, χωρίς αρχή, μέση και τέλος...


Αλλά δεν φαίνεται πιθανό να αφεθούν να ταξιδέψουν ελεύθερες. Αφού τα πιο βαριά κομμάτια τους τα κρατω κρυφά, μακρυά από τα διαπεραστικά βλέματα και τις αδιάκριτες ματιές. Κι όταν αποφασίσω να μιλήσω, μιλάω αινιγματικά, χρησιμοποιώ κώδικες και άγνωστες λέξεις, ώστε να είμαι σίγουρος ότι θα παραμείνω ακατανόητος, ότι θα κρατήσω το μυστικό συστατικό της συνταγής μόνο για μένα. Μπορώ να χορεύω ξυπόλυτος, αλλά τα πόδια θα συνεχίσουν να ματώνουν και να αφήνουν στάμπες στα σεντόνια.
Γι αυτό συνεχίζω να μαζεύω και να ζυγίζω τις ελαφρόπετρες, γι αυτό συνομιλώ μονάχα με την σιωπή του δάσους, γι αυτό ερωτεύομαι μονάχα το πελώριο κύμα που θέλει να με πνίξει. Αφήνω την στάχτη να μεταφέρει τα λόγια μου, καθώς καίω τα ημερολόγια μου στο τελευταίο ανοιξιάτικο κρύο.


Πόσο μακρυά νομίζω ότι μπορώ να φτάσω με τούτη την σχεδία από ελαφρόπετρες; Ίσως καταφέρουν οι αναμνήσεις μου να μην βουλιάξουν και να ταξιδέψουν λίγο πιο πέρα, ίσως  βρουν μια θέση στο χαμένο νησί των θησαυρών, ίσως παρασυρθούν οι σκέψεις μου μονάχα σε μια θάλασσα εγνοιών και ατελειώτων αναζητήσεων, ίσως με πάρει το ρεύμα στο κόλπο με τους καρχαρίες, ίσως ακολουθήσω τις σειρήνες...
Ένα παραμύθι θα σας πω για μια σχεδία από ελαφρόπετρες...

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

'Αναρθρες Φουρτούνες

Ξυπνάω μεθυσμένος, λες και στον ύπνο, σε κάθε όνειρο με κερνούσαν κρασί. Κοιτάζω τις ιδρωμένες ανάσες μου στο τζάμι και παραπατάω σε άσπρα σύννεφα. Ο αέρας μυρίζει καλοκαίρι κι όμως δεν είναι. Ανοιγοκλείνω τα μάτια μου και σίγουρα όνειρο δεν είναι.

Μια λευκή γεύση αφήνεται πάνω από την μαυρίλα που με περιβάλλει. Αφήνω την πόρτα και γεμίζει όλο το δωμάτιο φτερά, ένα μικρό πουλί εισβάλλει και τσιμπάει τα μαλλιά μου. Δεν χωράει στην χούφτα μου, αναζητάει την μοναδική ελευθερία. Σκέφτομαι να αποδράσω μαζί του από το δικό μου κλουβί. Ύστερα αποτραβιέμαι φοβισμένος. Πότε θα μάθω να πετώ ανέμελος;



Κάποια φωτιά σιγοκαίει μέσα μου, ζητάω νερό και ξεχνάω τα δάκρυα, ξεχνάω τις άναρθρες κραυγές. Ζητάω καφέ, ζητάω μια χαραμάδα φωτός, και ακούγεται φασαρία. Δεν είμαι μόνος... Τι σημαίνει αυτό; Αφήνω το αίμα να στάξει και βλέπω τον ήλιο να στέκει τρελός σε ένα ανοιξιάτικο τοπίο. Θέλω να τον κοιτάξω με τα μάτια μου, να τυφλωθώ στο λεπτό, να νοιώσω την ζέστη του. Πιάνω την μελωδία του πόνου και πλέκω πολύχρωμα καπέλα.

Αναχώρησα δίχως ίχνος ενοχής και ξεπλύθηκα με ένα κουβά χιόνι. Πελέκησα στη σκιά μου το σχήμα μιας κουκουβάγιας και θυμήθηκα τις προηγούμενες αυτοκτονίες μου. Κανείς δεν καταλαβαίνει πια τι εννοώ. Βλέπω το κύμα να έρχεται κατά πάνω μου και ορμάω να το αγκαλιάσω. Τυλιχτό κουλούρι πέφτει από τα βράχια και σκίζονται οι σελίδες των απαγορευμένων λέξεων μου. Κίνησα για το επόμενο νησί, και θα φτάσω την τέταρτη άνοιξη με τρύπια πανιά και αμπάρια γεμάτα ελαφρόπετρες. Δεν δίνω όνομα, δεν δίνω δεκάρα, παρά μονάχα το αίμα μου...

Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Τέτλαθι δή, κραδίη

Όπως και να προσεγγίσουμε το θέμα, όπως και να το στρογγυλέψουμε ο πόνος είναι μεγάλος και το άδικο με πνίγει. Ερωτήματα έρχονται κατά ριπάς, αναλύσεις της στιγμής φορτώνουν την σκέψη, ελπίδες γεννιόνται και πεθαίνουν στο δευτερόλεπτο. Πιάνω γράφω κείμενα, περιγράφω το δωμάτιο 241, τα δάκρυα της νύχτας, τις μοίρες που ορίζουν θεούς και δαίμονες...
Όμως δεν θα παραθέσω τέτοια ακατανόητα κείμενα παρά μονάχα ένα μικρό απόσπαμα από την Οδύσσεια. Την στιγμή που ο Οδυσσέας αντικρύζει την αδικία που κυριαρχεί στο παλάτι του. Όλη αυτό το αίσθημα τον πνίγει τόσο πολύ που είναι έτοιμος να ριχτεί σε μια παράλογη πράξη, και να πεθάνει ανώφελα υπερασπίζοντας την τιμή του. Όμως κυριαρχεί η λογική, καταπίνει όλη την πίκρα και προσπαθεί να αντιδράσει ψύχραιμα. Κι έτσι έχουμε τούτην την ομηρική περιγραφή για τούτην την συναισθηματική καταιγίδα:

"στῆθος δὲ πλήξας κραδίην ἠνίπαπε μύθῳ:
«τέτλαθι δή, κραδίη: καὶ κύντερον ἄλλο ποτ᾿ ἔτλης.
ἤματι τῷ ὅτε μοι μένος ἄσχετος ἤσθιε Κύκλωψ
ἰφθίμους ἑτάρους: σὺ δ᾿ ἐτόλμας, ὄφρα σε μῆτις
ἐξάγαγ᾿ ἐξ ἄντροιο ὀϊόμενον θανέεσθαι.»
ὣς ἔφατ᾿, ἐν στήθεσσι καθαπτόμενος φίλον ἦτορ:
τῷ δὲ μάλ᾿ ἐν πείσῃ κραδίη μένε τετληυῖα
 νωλεμέως: ἀτὰρ αὐτὸς ἑλίσσετο ἔνθα καὶ ἔνθα".




Και η κοινή τους μετάφραση:

Και τότε χτύπησε το στήθος του και λέει μαλώνοντας τη:
«Καρδιά μου, βάστα! Πόνο βάσταξες ακόμα πιο σκυλίσιο
τη μέρα εκείνη που ο Πολύφημος στην άγρια μάνητά του
τους αντρειανούς συντρόφους σου 'τρωγε, και συ βαστούσες,

ώσπου μια πονηριά απ᾿ το σπήλιο σ᾿ έβγαλε, πια το χαμό ως θωρούσες.»
Αυτά της έλεγε αποπαίρνοντας στα στήθη την καρδιά του,
κι αυτή τον άκουσε και βάσταξε, να μην ξεσπάσει η οργή της'
όμως εκείνος στριφογύριζε μια δω, μια κει στο στρώμα.


Βάστα...

Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2013

Η Αρχή της Αβεβαιότητας

Με αφορμή μια χθεσινή κουβέντα της παρέας σχετικά με τα όρια της λογικής και τα απόλυτα δεδομένα που θα θέλαμε να ισχύουν για να μπορέσουμε να περιγράψουμε τον κόσμο γύρω μας και τις ζωές μας καταπιάστηκα κι έγραψα αυτό το κείμενο ως μια απάντηση. Απέφυγα τα προσωπικά βιώματα του καθενός που χτίζουν ή ανατρέπουν τα δεδομένα, βγάζω απέξω τα ιστορικά συμβάντα ή τις φυσικές καταστροφές που παρασύρουν σαν τσουνάμι τις ανθρώπινες βεβαιότητες και τους "αιώνιους" θεσμούς, και γυρίζω στους δύο κλάδους αυστηρής λογικής, δηλαδή τα μαθηματικά και την φυσική.
Κι όμως ακόμα και τα δεδομένα και οι στέρεες αλήθειες στα κατασκεύαμαστα του ανθρώπου ενίοτε μπάζουν νερά. Μα ποιος το λέει αυτά, ο Κοσμοναύτης που με βάση τις φυσικές θεωρίες και τους μαθηματικούς τύπους, βρίσκεται σε τροχιά γύρω από την στρογγυλή του σφαίρα; Και πως μιλάει έτσι για τους μαθηματικούς τύπους, και τους αυστηρούς κανόνες της λογικής επαγωγικής μεθόδου; Κι όμως, δεν τα λέει κάποιος αμφισβητίας των επιστημών, ούτε ένα παιδί που δεν του αρέσουν οι κανόνες που μαθαίνει και φαντάζεται τον κόσμο αλλιώς, πέρα από τις νόρμες που του μαθαίνουν και του φυτεύουν για να επιβίωσει στην εκάστοτε κοινωνία.


Ας ξεκινήσουμε από την φυσική, όπως την θεωρεί ο περισσότερος κόσμος, ως μια θεωρία που εξηγεί τον κόσμο ως ένα καλοκουρδισμένο ρολόι, απ όπου λείπουν κάποιες λεπτομέρειες για να λειτουργήσει ως ένα μηχανιστικό μοντέλο, όπου όλα μπορούν να προβλεφτούν εαν γνωρίζουμε τις αρχικές συνθήκες. Η φυσική αυτή έχει ήδη καταργήσει τον εαυτό της, όταν εισήρθε στο προσκήνιο η θεωρία της κβαντικής φυσικής στις αρχές του προήγουμενου αιώνα, δηλαδή της μη τετραγωνικής λογικής, του περιορισμού του μηχανιστικού μοντέλου ως πλήρης εξήγηση. (Δεν θέλω να σχολιάσω ότι ακόμα και η ντετερμινινστική φυσική έχει τα προβλήματα της μεσω των συστήματων πολυπλοκότητας και του αιτιοκρατικού χάους, αλλά εκεί θα μπερδευτούμε). Δυστυχώς ή ευτυχώς, η κβαντική φυσική ήταν χτύπημα στην αιτιοκρατία, που ήταν το τελευταίο οχυρό της τετράγωνης λογικής, όπου θα θεωρούσε κάποιός ότι μπορεί να αμφισβητηθεί. Ακόμη και σήμερα, πολλοί φυσικοί δεν την χωνεύουν αν και δουλεύουν μαζί της, ενώ σημειώνεται ότι μέχρι κι ο Αϊνστάιν είπε το περίφημο: "Δεν μπορεί ο Θεός να παίζει ζάρια".
Και σε όποιον δεν του αρκεί για το πόσο μη λογικά (και με σαφή προσχεδιασμένα σχήματα) με την ανθρπώπινη έννοια λειτουργεί η φύση, ήρθε το τελειωτικό χτύπημα και για τις αυστηρά θεμελιώμενες θεωρίες μαθηματικής λογικής. Δηλαδή αμφισβήτηση της ίδιας αυστηρής λογικής ως τέλειας και συνεπής θεωρίας, με το δεύτερο θεώρημα της μη πληρότητας του Γκέντελ. Όπου με λίγα λόγια αποδεικνύεται με καθαρά αυστηρούς λογικούς συνειρμούς (και μάλιστα μαθηματικούς), ότι κανένα κλειστό σύστημα λογικής δεν είναι πλήρες, και πάντα μπορεί να υπάρχουν κάποιες προτάσεις συνεπείς μη αποδείξιμες.


Κοινώς, όπως θα το εξηγούσα χωρίς μαθηματικά και φυσική, ο άνθρωπος χρειάζεται και φτιάχνει μοντέλα για να μπορέσει να εξηγήσει την φύση, την ζωή του, τα γεγονότα... Όμως αυτά τα μοντέλα είναι ανθρώπινα κατασκευάσματα (είτε φυσικοί νόμοι, είτε μαθηματικοί, είτε κοινωνικοί), και παρόλο που εξηγούν, κατανοούν, ενίοτε προβλέπουν κάποια συμβάντα, εμπεριέχουν το σπέρμα του σφάλματος ή της ατέλειας τους εκ την γέννηση τους, γιατί κάνουμε την παραδοχή ότι η φύση δουλευεί με την λογική που της βάζουμε εμείς. Τα μοντέλα όμως έρχονται και παρέρχονται, καθώς τα δεδομένα αλλάζουν, και βρίσκουμε τα όρια της λογικής μας.
 Όλοι χρησιμοποιούμε μοντέλα με δεδομένα και αξιώματα, αλλά καλό είναι να γνωρίζουμε ότι δεν εφαρμόζονται παντού, και ότι δεν εξηγούν τα πάντα. Κι ακόμα καλύτερο ότι οι βάσεις που στηρίζομαστε καμιά φορά μπορεί να μην είναι και τόσο στέρεες...
 Το μήλο δεν πέφτει πάντα κάτω από την μηλιά, αναλόγως την καμπύλωστη του χωροχρόνου, κι αναλόγως αν το μήλο είναι κβαντικό σωματίδιο, κι αναλόγως το πέταγμα της πεταλούδας στον αντίποδα του εδάφους που πατάμε!

ΥΓ:  Το πρώτο καταγεγραμμένο θύμα της αμφίσβητησης των δεδομένων της λογικής, είναι ο Ίππασος. Κατά μία εκδοχή τον έπνιξαν στην θάλασσα, όταν ανακάλυψε ότι η ρίζα του δύο, (ή καλύτερα η διαγώνιος ενός τετραγώνου με πλευρά 1), είναι άρρητος αριθμός, και έτσι κατέστρεψε την πυθαγόρεια αρμονία και των μυστικιστικών τους αντιλήψεων. 

ΥΓ2: Αναμένω σχόλια επ' αυτού του κειμένου κάπτεν Χάντοκ, καιρό έχεις να μας επισκεφτείς.



http://kkritias.blogspot.gr/2009/06/blog-post.html

" Η νομοτελειακή μη πληρότητα που χαρακτηρίζει ακόμη και τα τυπικά συστήματα σκέψης δείχνει πως δεν υπάρχουν σταθερά θεμέλια για τα συστήματα που φτιάχνουμε. Όλες οι αλήθειες -ακόμα και αυτές που φαίνονταν τόσο βέβαιες ώστε να πιστεύουμε πως δεν επιδέχονται αναθεώρηση- είναι ουσιαστικά κατασκευασμένες. Ακόμα και η ίδια η έννοια της αντικειμενικής αλήθειας είναι ένας κοινωνικά κατασκευασμένος μύθος. Δεν είναι ο ανθρώπινος νους, ο φορέας της γνώσης, που περιέχεται στην αλήθεια, αλλά η έννοια της αλήθειας που περιέχεται στον ανθρώπινο νου, ο οποίος εν αγνοία του υπηρετεί τις κυρίαρχες οργανωτικές μορφές. Η επιστημολογία δεν είναι τίποτε άλλο από μια κοινωνιολογία της εξουσίας. Αυτή είναι σε αδρές γραμμές, η μεταμοντέρνα ερμηνεία των θεωρημάτων του Goedel".

---

Μεγάλο μέρος της σύγχρονης αμφισβήτησης ή απλά συζήτησης γύρω από τον ντετερμινισμό παρουσιάζεται με επίκεντρο τα σύγχρονα πορίσματα της κβαντομηχανικής. Συγκεκριμένα, σε ατομικό επίπεδο, τα στοιχεία που περιγράφουν τις κινήσεις σωματιδίων μπορούν μόνο να υπολογιστούν πιθανολογικά (είναι για παράδειγμα δυνατό να προβλέψουμε την θέση ενός σωματιδίου αλλά όχι και την ταχύτητά του ταυτόχρονα). Αυτό σημαίνει πως το σύμπαν δεν μπορεί να προβλεφθεί απόλυτα (ακόμα και αν ήταν δυνατό να έχουμε όλα τα στοιχεία του παρελθόντος και την ικανότητα να τα αναλύσουμε ακριβώς). Αυτό το πόρισμα δεν αναφέρεται απλά στην ανικανότητα του ανθρώπου να παρατηρήσει συγκεκριμένα φαινόμενα αλλά σε συγκεκριμένη ιδιότητα της Φύσης εκφρασμένη από την Αρχή της απροσδιοριστίας, η οποία έχει παρατηρηθεί πειραματικά. Ο λόγος που δεν βλέπουμε αυτή την αβεβαιότητα στην καθημερινότητα είναι ότι εμφανίζεται σε πολύ μικρή κλίμακα και γίνεται κυρίως εμφανής στον μικρόκοσμο. Άρα το «σκληρό» ντετερμινιστικό μοντέλο δεν εφαρμόζεται παρά μόνο εάν θεωρήσουμε την πιθανολογική αβεβαιότητα μέρος της ντετερμινιστικής εικόνας για το σύμπαν. Σε αυτή την περίπτωση όμως, η ιδέα πως το σύμπαν δρα «όπως θα δρούσε ούτως ή άλλως» δεν ισχύει. Στην υποθετική περίπτωση που η ιστορία - ή μέρος της ιστορίας - θα επαναλαμβανόταν, η κβαντική αβεβαιότητα θα δημιουργούσε μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας.

---
Βιβλιοπροτάσεις:
Αιχμάλωτος των Μαθηματικών, -ο Κουρτ Γκέντελ και το θεώρημα της Μη Πληρότητας. R.Goldstein

Κβαντομηχανική, Πλάνη ή Πραγματικότητα. Al.Rae

Παρατήρηση: Όλες οι φωτογρφίες της ανάρτησης αυτή, είναι πίνακες του M.Escher. 
Only those who attempt the absurd will achieve the impossible.


Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013

Το Δήλιο Πρόβλημα σε Φρακταλ Διάσταση

Με ένα κρύο να διαπερνάει την καρδιά μας, φέρνουμε την κάθετη στο συναίσθημα και συγκρίνουμε τα όμοια τρίγωνα. Οι εντός εκτός κι επι τα αυτά μέρη είναι πάντα ίσες. Όμως η ψυχή δεν χωράει σε ένα τετράγωνο κουτί και η λογική δεν φτάνει να αγγίξει την ουσία του έρωτα. Κάπου δεν εφαρμόζεται τούτο το θεώρημα, ή μάλλον οι κόσμοι μας δεν είναι και τόσο παράλληλοι, αλλά μπερδεύονται σε μαλλιά αχτένιστα, μπλέκονται σε κουβάρια, και στο τέλος χάνονται σε ένα γόρδιο δεσμό.
Ας χωρέσουμε σε μια φωνή, όλα όσα θα λέγαμε σε μια ζωή, και ας βάλουμε σε ένα χαμόγελο όλη την χαρά που νοιώθουμε μαζί για να την μοιράσουμε στους γύρω μας, ενώ με ένα παγωμένο δάκρυ ας αφήσουμε να αποκρυσταλλώθει την θλίψη των αιώνιων χωρισμών... αλλά όσο κι αν προσπαθούμε, κανένα φιλί δεν έφτασε για να χωρέσει τον έρωτα μας. Ας κρυφτούμε στις φιλοσοφίες και στις άδειες αναζητήσεις, εύκολα βρίσκει κανείς τα σημεία τομής της ύπαρξης του με τις σταθερές των θεωρητικών βάσεων και ανύπαρκτων θρησκειών.


Πως να πιάσει κάποιος όμως στα χέρια του τις ευθείες που λυγίζουν, τα κορμιά που καμπυλώνονται και γίνονται ένα σώμα, τις αναμνήσεις που φτιάχνουν κύκλους στον παρόντα χρόνο, τις τεθλασμένες γραμμές της ομορφιάς... Όχι, δεν γίνεται να χωρέσουν στο μοντέλο των παράλληλων ευθειών της ευκλείδιας γεωμετρίας. Όμως το κεφάλι επιμένει, είτε τέμνονται, είτε δεν είναι ίσες, δεν χωράνε σοφιστείες και παράλογες κατασκευές, παρά μονάχα επαγωγικά συμπεράσματα και αποδείξεις με εις ατοπον απαγωγή: 
"Είμαι εδώ, άρα δεν είμαι πεθαμένος ακόμα, με αγκαλιάζεις άρα είμαστε μαζί, φωνάζω άρα έχω φωνή, πονάω άρα έχω πληγωθεί... Μην με σταματήσεις τώρα που έχω πάρει φόρα, μην με παρηγορήσεις τώρα που κλαίω σα μικρό παιδί, μην με πλησιάζεις τώρα που έχω απομονωθεί, μην φορτώνεις την μοναξιά στον φόβο του θανάτου, μην γελοποιείς τον έρωτα."
Θα ανέβω στον πιο ψηλό πύργο του κάστρου σου και θα βγάλω φτερά, θα χωθώ στην πιο βαθιά τρύπα της θλίψη σου και θα βγάλω φωσφωρίζον μαλλιά, θα μείνω κάτω από την θάλασσα σιωπής σου κι ο λαιμός μου θα έχει βράγχια. Ποιος θα ξεκλειδώσει όμως την κρυμμένη τίγρη, χώρις φόβο, χωρίς θυμό, χωρίς στοργή, χωρίς προσμονή; Αλήθεια ποιος είναι έτοιμος για την απρόσμενη τίγρη; Ποιος μπορεί να τριχοτομήσει την γωνία μοναξίας και συντροφικότητας μονάχα με ελπίδα και μαγνήτη; 


Πάντα ξεκινάς με την παράλληλη, οι εντός επι τα αυτά μέρη, οι εντός εκτός εναλλάξ, τα ζευγάρια χωριστά, οι χωρισμένοι μαζί, το παρελθόν τεμνόμενο με το μέλλον, η τρέλα παράλληλη με τη λογική. Πιάσε το νήμα από την αρχή και ξετύλιξε το για να βρεις το λάθος των συλλογισμών μου, και το σημείο τομής της μη Ευκλείδιας με την Φράκταλ Γεωμετρία. Εκεί που τέμνονται οι παράλληλες, εκεί που το επαναλαμβόνεμνο μοτίβο απειρίζεται, θα με βρεις να λύνω το γόρδιο δεσμό χωρίς αλεξανδρινά σπαθιά...