ΑΝΕΜΟΜΑΖΩΜΑΤΑ...

Κάθε φορά που έχει εκλογές με πιάνουν οι φιλοσοφικές μου ανησυχίες. Άραγε να υπάρχει ζωή μέσα στα κόμματα; Λες να υπάρχει δημοκρατία πριν το θάνατο; Πόσα δράμια δικαιοσύνη χρειάζεται για να γίνουν όλοι ίσοι ή μήπως θες την μετατροπή της σε κιλά; Τι καιρό θα κάνει την μέρα των εκλογών, βροχή ή ζέστη, ας ψηφίσουμε γι' αυτό; Γιατί οι κάλπες πρέπει να είναι τετράγωνες; Γιατί δεν ψηφίζουν όλοι οι κάτοικοι; Πόσες φορές πρέπει να ψηφίσουμε για να θεωρηθεί το πολίτευμα δημοκρατικό;

Φιλοσοφίες για το πως θα βλέπουν οι ιστορικοί του μέλλοντος τα δικά μας συστήματα και δομές εξουσίας. Θα συμπεράνουν τελικά ότι ήταν μια εποχή με αγώνα προς το καλύτερο ή μια σκοτεινή εποχή όπου κοινωνίες παρακμάζαν; Βέβαια κάποιος πιο απαισιόδοξος θα ισχυριστεί ότι δεν θα υπάρξει μέλλον, οπότε τσάμπα αναζητήσεις.

Κι όλα αυτά τα στατιστικά στοιχεία που πλασάρονται, χωρίς κανένα έλεγχο πόσο με ζαλίζουν. Νούμερα ανεβοκατεβαίνουν σαν ασανσερ, αριθμοί που τοποθετούνται μπροστά από λέξεις για να τους δώσουνε περισσότερο κύρος. Κι ενώ γίνονται εξαντλητικές αναλύσεις και χτίζονται προγράμματα σε τέτοια στοιχεία, πολλές φορές είναι τόσο αληθινά όσο η άκρη του ουράνιου τόξου. Ακόμη μου προξενεί εντύπωση όμως, πόσο εύκολα βαφτίζουν απόψεις ως δεδομένα, τα αποδέχονται όλοι όσοι τα αναπαράγουν, και ξαφνικά μετατρέπονται σε αιώνιες αλήθειες. Κι αν οι βάσεις είναι σαθρές;

Μεθυσμένη εκλογολογία πλημμυρίζει την ατμόσφαιρα, βρωμάει ο τόπος υποσχέσεις κι αναλύσεις. Πολιτικάντηδες και νούμερα μας περιβάλλουν, αντί να εμπμνέουν, γεννούν μια αποστροφή κι μια αηδία. Κερδισμένοι και χαμένοι έχουν το ίδιο μέγεθος κοιλιάς. Και στην απέναντι όχθη, άνθρώποι που γκρινιάζουν για τα πάντα, αλλά δεν αντιδράνε για τίποτα και αναλώνονται στην μεμψιμοιρία.  Κάποια στιγμή πρέπει να κοιταχτούμε στον καθρέφτη.

Πρέπει να νοιώθουμε πολιτικά ενεργοί επειδή ψηφίζουμε; Πρέπει να νοιώθουμε συνειδητοποιημένοι, επειδή ξέρουμε ότι μας κοροϊδεύουν; Αυτές οι φιλοσοφίες που έλεγα επιστρέφουν άνευ νοήματος, αλλά πως να μην αναρωτηθώ τι σημαίνει ενεργός πολίτης, τι σημαίνει η δράση στα κοινά. Σκέφτομαι μήπως ήταν καλύτερα να ρίχναμε κλήρο για κάποια δημόσια αξιώματα, -ένα από τα ξεχασμένα στοιχεία της αθηναϊκής Δημοκρατίας. Μπορούμε να  επικαλεστούμε τον Μίνωα, τον Αιακό και τον Ραδάμανθη, να δικάσουν όλους του πολιτικούς και τις φλυαρίες τους; 

Τέτοια εποχή οι λέξεις αλλάζουν αποκτούν άλλη βαρύτητα, κι ο κόσμος μαθαίνει νέες έννοιες, όπως πράσινη ανάπτυξη, αειφορία, υπευθυνότητα, δημόσια υγεία, δωρεαν παιδεία... Την ελεύθερη μετάφραση όλων αυτών των εννοιών την αφήνω, ως άσκηση για το σπίτι. Όμορφος κόσμος αγγελικά πλασμένος, αλήθεια σε ποιο παράλληλο σύμπαν ζω εγώ κι όλα μου φαίνονται στραβά.

Μάλλον στραβός θα είναι ο γιαλός, οπότε δεν πρέπει να αγχωνόμαστε. Ας ψηφίσουμε, κι ας πάμε ήσυχοι για ύπνο. Έπειτα σκεφτόμαστε: "Εμείς θα βγάλουμε το φίδι από την τρύπα;" Απλώς θα πρέπει να προσέχουμε, μην βγει το φίδι μόνο του και αρχίσει να μας κυνηγάει.

Ισημερία στην Πόλη

Δεν το έχεις καταλάβει μα βρίσκεσαι ξανά στην πόλη, αυτή που τόσο μισείς και θα ήθελες τόσο να αγαπήσεις. Ξαφνικά οι ρυθμοί φαίνονται να έχουν πολλαπλαστεί με το χίλια. Όλοι βιάζονται να φορέσουν τη χειμωνιάτικη στολή, να σφίξουν τα δόντια και να κλειστούν στον μικρόκοσμο τους. Λες και το καλοκαίρι υπήρξε μονάχα στα παραμύθια.

Μα δεν μπορείς να επιστρέψεις πίσω ακόμη, χαζεύεις τα σύννεφα καθώς πλέουν σε ένα γαλάζιο ουρανό και τα μάτια σου αρνούνται να προσαρμοστούν στο γκρίζο φόντο. Κοιτάζεις τις άσπρες τούφες που λάμπουν και μοιάζουν να χορεύουν, καθώς δημιουργούνται και καταστρέφονται, όσο οι αστάθειες κυριαρχούν σε όλη την ατμόσφαιρα.
Ο αέρας είναι τόσο ηλεκτρισμένος, που νοιώθεις ότι ο επόμενος κεραυνός θα πέσει πάνω σου. Να είναι άραγε όλα αυτά χαρακτηριστικά του καιρού, ή μήπως πηγάζουν από τα σωθικά σου; Όμως μια δύναμη σε έλκει στα έγκατα της πόλης, εκεί που όλες οι εποχές είναι οι ίδιες, προσπαθεί να σε επαναφέρει στην πραγματικότητα. Κλεφτές ματιές στα χρώματα του δειλινού που αφήνεις στον πάνω κόσμο, και έστω για λίγο βάφουν τον ουρανό με τις αποχρώσεις της μοναξιά σου.

Μέχρι να εμφανιστείς ξανά στην επιφάνεια, φθινοπωρινή βροχή έρχεται ακάλεστη και σκορπίζει το καλοκαίρι στους υπονόμους. Πόσο θα ήθελες να μυρίζει χώμα.. Αντ' αυτού, μια περίεργη μυρωδιά ιδρώτα και δροσιάς αναδίδεται από τα διψασμένα τσιμέντα.
Δεν θυμάσαι ποιος σε έπεισε να γυρίσεις τόσο γρήγορα, αλλά σίγουρα εσύ φταις που τον άκουσες. Όμως έχεις ήδη αρχίσει να επεξεργάζεσαι τον τρόπο για να διακτινιστείς στην επόμενη ισημερία. Θα περάσεις τον χειμώνα μέσα από μια μαύρη τρύπα και θα εμφανιστείς την άνοιξη με λουλούδια στα μαλλιά.
Εκεί στην άκρη του ουρανού θα περιμένεις το σύννεφο του χαμού, την ώρα που η καταιγίδα ετοιμάζεται να βροντήξει στο κεφάλι σου, την στιγμή που η βροντή κυλάει σαν άδειο βαρέλι σε κατηφόρα. Τότε δεν πρόκειται να τρέξεις να κρυφτείς, με μια γαλήνια προσμονή θα κάτσεις να υποδεχτείς τα στοιχειά της φύσης για να φύγεις μαζί τους.

Αλλιώς κάθε λεπτό που παραμένεις κολλημένος σε τούτους τους δρόμους, τρέχεις κι ένα βήμα πιο γρήγορα. Κάθε ώρα που μένεις πίσω αρχίζει και βαραίνει, αποκτώντας αξία παραμονής. Πριν καλά καλά το καταλάβεις, θα βλέπεις την βροχή και θα τρέχεις να την αποφύγεις. Αν μείνεις λίγο παραπάνω, τότε σίγουρα θα ξαναγίνεις και πάλι ένα συστατικό από την τρέλα της πόλης.

Ηλιοβασίλεμα Σεπτέμβρη

Δεν προλαβαίνω να λείψω λίγες μέρες κι ο κόσμος παίρνει ανάποδη στροφή. Βρίσκομαι στη θάλασσα μίλια μακρυά, και τα βουνά της Αττικής τυλίγονται και πάλι στις φλόγες το ένα μετά το άλλο, αφήνοντας άλλο ένα καρβουνιασμένο κομμάτι από την ψυχή της πόλης. Περπατάω στο βουνό, απολαμβάνονας τις ευωδιές καθώς ανακατεύονται οι μυρωδιές από το θυμάρι και το φασκόμηλο, χαζεύοντας τα αμπέλια φορτωμένα σταφύλια πριν τον τρύγο. Κι όταν η νύχτα με βρίσκει στο χωριό μαθαίνω ότι βρισκόμαστε σε εκλογική τροχιά. Φοβάμαι πλεον να ρίξω βουτιά, μην τυχόν και έχουν ψηλώσει τα βράχια, κι εγώ το μάθω στον αέρα... 
Τυλιγμένος στα φθινοπωρινά σύννεφα, αφήνομαι στη νοσταλγία του καλοκαιριού, που φαίνεται να σβήνει τα χνάρια του στην άμμο. Ένα κομμάτι μου μένει πίσω στο νησί, που στάζει μέλι και τέτοια εποχή αξίζει να το νοιώσεις και πάλι να αναπνέει το δικό του αέρα. Και τότε ξέθαψα ένα παλιό κείμενο, το οποίο τροποποιήσα ολίγον (για όσους το είχαν διαβάσει και παλιότερα). 
...

Το φθινόπωρο μας ταξιδεύει μακριά, ρίχνει την πνοή του και την ανάσα του στις μνήμες μας. Καθώς κυλάει ο ήλιος όλο και πιο γρήγορα στο απέραντο πέλαγος, χάνουμε τον προσανατολισμό, βουλιάζουμε στη μέση μιας χρονικής τρικυμίας. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας γίνoνται κεραμικές φιγούρες σε τουριστικά μαγαζιά, τα οικόσιτα ζώα φόντο σε καρτ-ποστάλ. Τα γκαρίσματα προέρχονται πια από αλλού.
Όλες αυτές οι ζωές λιώσαν από μόχθο, ιδρώτα και κάποιοι τις μετατρέπουν σε γραφικότητα και μακρινή ανάμνηση. Που τσούλησες χρόνε της ερημοσύνης σου και της ατελείωτης μοναξιάς; Γέρασαν τα μοντέρνα κτίρια και χάσκουν κοιτώντας κουρασμένα τη θάλασσα.
Τα μικροαστικά όνειρα λύγισαν και ένα ποτάμι από όλο τον κόσμο σάρωσε συνήθεις και παραδόσεις αιώνων. Δύο γενιές χρειάστηκε να περάσουν, για να μεταμορφωθεί το κτήμα σε οικόπεδο, η κακομοιριά σε καλοτυχία, η φιλοξενία σε τουρισμό. Το χώμα στέναξε και τα χωράφια μείνανε χέρσα, τα αμπέλια ρημάξαν και οι πεζούλες μείνανε μετέωρες σαν αρχαία μνημεία. Δομείται κάθε σπιθαμή γης, και αποδομείται κάθε γαλήνη κι ηρεμία του τοπίου.

Δέκα όνειρα κι ένα ναυάγιο μπορούν μονάχα να περιγράψουν ετούτο το νησί. Μάλλον εμείς μείναμε μερικές δεκαετίες πίσω, πριν ακόμα μπούμε στο ράφι της ιστορίας. Και οι βουλισμάδες στην ψυχή μας δεν μπορούν να επισκευαστούν από καμία παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Το γκρίζο τσιμέντο αγκαλιάζει ολόκληρα βουνά, και οι θάλασσες βάφονται πολύχρωμες από τα σκουπίδια. Όμορφος, που είναι ο πολιτισμός της ανάπτυξης που τάξανε πριν σαράντα χρόνια. 
Κάθε Σεπτέμβρης και η μαύρη μέρα του, κάθε δάκρυ και ένα πρωτοβρόχι. Γίνηκε ο κόσμος τόσο μεγάλος, και η πόλη ήρθε σε τούτο τον τόπο με τόσο ορμή που έλιωσε κάθε γωνιά αντίστασης. Δεν γνωρίζω ούτε καν το δρόμο για το χωριό μου... Κάθε χρόνο γίνομαι γέρος στον τόπο μου, αναπολώντας και ζώντας στις ψευδαίσθησεις μου. Αναζητώ κάθε τέτοια εποχή αν έχει μείνει κάτι όρθιο μέσα σε τούτο τον ορυμαγδό.

"Για το νησί της πρώην άγονης γραμμής"